Instrumenty muzyczne, choćby w najprostszych formach, towarzyszą ludzkości praktycznie od początku jej bytności na Ziemi. W kolejnych wiekach stopień ich złożoności rósł, jedne powstawały, inne popadały w zapomnienie. Jednymi z bardzo starych instrumentów, które w niemal niezmienionej formie przetrwały do dziś są tamburyna.
Szczypta historii
Tamburyn jest inaczej zwany bębenkiem baskijskim. Jego alternatywna nazwa nie ma jednak zbyt wiele wspólnego z jego historią – dotarł on do Europy w okresie średniowiecza z Azji. Na początku używano niemal wyłącznie wersji powlekanych, składających się z ramy, blaszek lub dzwoneczków umieszczonych w otworach i skóry rozciągniętej na ramie. Rosnąca popularność tego instrumentu sprawiła, że zaczęto go w końcu używać nie tylko podczas ulicznych występów, ale też w orkiestrach wojskowych a w XX wieku trafił do muzyki popularnej. Wtedy też rozpowszechniła się druga odmiana tamburyna, składająca się z ramy i blaszek, bez powleczenia, co umożliwia pewniejszy chwyt, jednak nieco ogranicza technikę gry.
Jakie tamburyna można spotkać współcześnie?
Pomimo niezmienności zasady działania tego niepozornego instrumentu, bębenki baskijskie występują współcześnie w wielu odmianach, zależnych od zastosowania. Na pierwszy plan wysunęły się tamburyna z metalową lub drewnianą ramą i jednym lub dwoma rzędami blaszek, nieposiadające naciągu. Występują one nie tylko w wersji okrągłej, często spłaszcza się je po jednej stronie i dodaje uchwyt, aby zmaksymalizować komfort grania. Innymi, bardzo często używanym szczególnie w nowoczesnych odmianach muzyki folkowej są tamburyna montowane na hi hat oraz wieszane. Te pierwsze ruszają się równo z ruchomym talerzem, więc wzbogacają charakterystyczny dźwięk o szelest blaszek. Drugi rodzaj montuje się na statywie, będącym częścią zestawu perkusyjnego i uderza w niego pałką w celu wydobycia dźwięku. Istnieją także specjalne odmiany przeznaczone do grania przez cajonistów – montowane na nodze (najczęściej lewej, jeśli obsługują oni zewnętrzną „stopę”), bądź małe wersje, które zakłada się na grającą dłoń. W ostatnim czasie w ofertach największych producentów perkusjonaliów pojawiły się także tłumiki na werbel z funkcją tamburyna, które w znaczący sposób zmieniają brzmienie rzeczonego bębna.
Warto też krótko wspomnieć o różnicach w budowie poszczególnych modeli. Rama najczęściej budowana się z drewna, lekkiej blachy lub plastiku. Blaszki w podstawowych modelach są najczęściej wykonywane z niklowanej stali, jednak korzysta się też z mosiądzu lub miedzi. Tamburyna powlekane są wykonywane nadal zgodnie z tradycją i ich naciągi są wykonywane ze skóry.
